Het coronavirus infecteert ook lopende overheidsopdrachten

Het coronavirus infecteert ook lopende overheidsopdrachten.

Het Ministeriële Besluit van 18 maart 2020 (houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID – 19 te beperken) heeft gezorgd voor heel wat commotie en verwarring in de bouwsector. Kon nog verder gewerkt worden of niet? En welk effect heeft een eventuele staking van de werken op de verplichtingen van aannemers in hun relatie tot de aanbestedende overheid voor wie zij werken uitvoeren?

Het Crisiscentrum en de Minister van Binnenlandse Zaken stelden diezelfde avond al (relatieve) orde op zaken door aan te geven dat indien te allen tijde de social distancing kan gegarandeerd worden, de bouwwerven kunnen worden verdergezet.

De social distancing op bouwwerven ‘te allen tijde’ garanderen is natuurlijk geen evidentie.

Enerzijds kan het voorkomen dat werven worden stilgelegd door de aanbestedende overheden omdat al dan niet terecht wordt vastgesteld dat de regels aangaande social distancing niet (kunnen) worden gerespecteerd.

Anderzijds bestaat ook de mogelijkheid dat de opdrachthouder/aannemer geconfronteerd wordt met moeilijkheden aangaande de bevoorrading van materialen omdat toeleveranciers dan weer door de strikte maatregelen het werk hebben neergelegd, problemen inzake tewerkstelling, … Hierdoor lopen de werkzaamheden eveneens ernstige vertraging op en naar gelang de omstandigheden kan dit er eveneens toe leiden dat de werken stilgelegd moeten worden.

Door de uitermate gedetailleerde bepalingen in de Wet Overheidsopdrachten en haar uitvoeringsbesluiten is deze wetgeving adequaat voorzien op het afhandelen van voormelde situaties.

In de beide voormelde situaties geldt voor de getroffen aannemers immers hetzelfde vaste stramien.

Opdrachten gepubliceerd vanaf 30 juni 2017 zijn onderworpen aan de regels die zijn opgenomen in het Koninklijk Besluit van 14 januari 2013. Wanneer een opdrachtnemer/aannemer zich in één van de voormelde omstandigheden bevindt en zich genoodzaakt ziet de werken te staken, zullen de artikelen 38/9 dan wel 38/11 of 38/12 in samenhang met de artikelen 38/14 en 38/15 van het Koninklijk Besluit van 14 januari 2013, evenals desgevallend specifieke bestekbepalingen, naar gelang het geval van toepassing zijn. 

Wanneer de effecten van de coronamaatregelen een impact hebben op het werfverloop dan kan dit inderdaad een niet-voorzienbare omstandigheid uitmaken voor de opdrachtnemer en kan deze om een herziening van de opdracht verzoeken. Wanneer een aanbestedende overheid er zelf voor kiest de werf op te schorten dan heeft de aannemer mogelijk recht op schadevergoeding.

Deze herziening kan erin bestaan dat er een verlenging komt van de uitvoeringstermijn, een financiële herziening of zelfs een verbreking van de opdracht (indien de aannemer zelf schade ondervindt of de aannemer genoodzaakt is de werf stop te zetten) dan wel in de vorm van een schadevergoeding (indien de aannemer geconfronteerd wordt met een onrechtmatige stopzetting van de werf).

OPGELET: De aannemer/opdrachthouder is gebonden aan een strikte termijn om deze schade te melden aan de aanbestedende overheid. Deze termijn is voorgeschreven op straffe van verval. Onontbeerlijk is dat de ingeroepen omstandigheden én de bondige impact op termijn en kosten van de opdracht zo spoedig mogelijk schriftelijk kenbaar gemaakt worden aan de aanbestedende overheid en dit binnen de dertig dagen ofwel nadat deze feiten zich hebben voorgedaan ofwel na de datum waarop de opdrachtnemer ze normaal had moeten kennen.

ALLESZINS: De Federale Overheid heeft wel al het juiste signaal gegeven door geen sancties of boeten op te leggen aan opdrachthouders wanneer deze kunnen aantonen dat de vertraging in de uitvoering of de niet-uitvoering veroorzaakt werd door de maatregelen of de gevolgen ervan in de strijd tegen het Coronavirus. Deze maatregel geldt op dit ogenblik alleen voor federale overheidsopdrachten maar zet vanzelfsprekend wel de trend voor andere aanbestedende overheden over hoe zij in deze zorgvuldig moeten besturen.

Het spreekt voor zich dat huidig artikel slechts de ambitie heeft om de directe impact van de coronamaatregelen op het verloop van overheidsopdrachten kort en niet exhaustief te schetsen.

Indien u dan ook met een concrete vraag zit of met een concreet probleem geconfronteerd wordt op een werf, dan staat ons team vanzelfsprekend ter beschikking om u hierin te begeleiden.